اینکوترمز به معنای اصطلاحات بین المللی تجاری و بازرگانی است که به مسائل مرتبط با حمل و نقل کالا و شیوه ی تحویل آن می پردازد. امروزه جهان به سمت و سویی حرکت کرده که تجارت مختص به هیچ مرز خاصی نیست و شاهد پدیده ای تحت عنوان تجارت بین الملل هستیم. تجارت بین الملل از جهات بسیار گوناگونی حائز اهمیت است و نقش به سزایی در اقتصاد کشورها ایفا می کند. اولین سندی که در زمینه ی اینکوترمز تنظیم شد به سال 1936 میلادی باز می گردد که توسط اتاق بازرگانی بین المللی ICC مطرح گردید. پس از آن یک توافق جمعی بین المللی صورت پذیرفت که پروتکل هایی تنظیم گردد که بر اساس آن مسئولیت های فروشنده و خریدار از یکدیگر تفکیک شود. در واقع اینکوترمز پاسخی قانونی بود به اختلافات خریداران و فروشندگان کالا که در حدود مسئولیت های خود دچار اختلاف می شدند.
تجارت بین الملل به همان میزان که می تواند به شکوفایی اقتصاد جهانی منجر گردد، از پیچیدگی های فراوانی برخوردار است. قوانینی نظیر اینکوترمز می تواند به تسهیل امور بازرگانی در سطح بین المللی منجر شود و یک شرایط استاندارد و قانونی را برای طرفین محیا سازد. در ادامه با ما همراه باشید.
اینکوترمز به چه معناست؟
واژه ی اینکوترمز برگرفته از سه واژه ی International Commercial Terms می باشد که مفهوم اصطلاحات بین المللی بازرگانی را می رساند. قواعد اینکوترمز تمامی قوانین و مقررات مربوط به خرید و فروش کالا و حمل و نقل بین المللی آن را بیان کرده است. تفکیک هزینه ها و تعیین حدود مسئولیت های خریدار و فروشنده نیز بخش دیگری از قواعد اینکوترمز را تشکیل می دهد. تجارت بین المللی فرایند ساده ای نیست و موضوعات مختلفی در آن تعریف می شود. وظایف طرفین، هزینه ها، نحوه ی حمل و نقل کالا از مبدأ به مقصد، مسئولیت ها، مدیریت، خطرات و ریسک ها و بسیاری موارد دیگر بایستی از ابتدای امر کاملا روشن و صریح باشد. در غیر این صورت اختلافات بسیاری ایجاد می شود و روند امور به کندی صورت می پذیرد.
اینکوترمز پاسخی بین المللی بود در راستای مشخص نمودن موارد فوق که از سوی اتاق بازرگانی بین المللی تدوین می گردد. اتاق بازرگانی بین المللی از سال 1919 میلادی فعالیت خود را با هدف تسهیل انجام امور تجاری بین المللی آغاز نمود. جالب است بدانید که قواعد اینکوترمز در طول سال های اخیر بارها مورد بازبینی و چاپ مجدد قرار گرفته و هر بار نسخه های کامل تری از آن ارائه شده است. در حال حاضر کامل ترین و نهایی ترین نسخه ی اینکوترمز مربوط به سال 2020 است که در آینده ای نزدیک شاهد معرفی نسخه ی جدیدتری از آن خواهیم بود. شما می توانید نسخه های اینکوترمز را به صورت چاپی و دیجیتالی داشته باشید و از قوانین و مقررات آن آگاه شوید.
به طور کلی قواعد اینکوترمز شامل موارد زیر می باشد:
- واردات کالا
- صادرات کالا
- طریقه ی حمل و نقل کالا از مبدأ به مقصد
- نحوه ی ترخیص کالا
- مسئولیت طرفین
- نحوه ی پرداخت ها
- تعیین ریسک های پیش رو
جایگاه اینکوترمز در تجارت بین الملل
تجارت بین الملل عرصه ای بسیار وسیع و گسترده است که تجار و بازرگانان را در تعامل با یکدیگر قرار می دهد. طبیعتا شکل معاملات بین المللی متفاوت تر است و ریسک های بیشتری را نیز به همراه دارد. در معاملات داخلی روش های حمل و تحویل کالا مشخص است و از رویه هایی ثابت پیروی می کند. اما در رابطه با معاملات و تجارت بین المللی گزینه های مختلفی پیش روی تجار قرار دارد و بایستی رویه ای واحد و ثابت اتخاذ گردد. چنین امری به خصوص در زمینه ی چگونگی حمل و نقل و تحویل کالا از مبدأ به مقصد بسیار حائز اهمیت است.
قواعد اینکوترمز یک زبان بین المللی واحد در جهت شیوه ی حمل و نقل کالا و تعهدات و وظایف متقابل تجار است. مجموعه از دستورالعمل ها و مقررات مشترک و بین المللی که مختص به هیچ کشور، زبان و گروه خاصی نیست و در سرتاسر دنیا قابل استناد است. در تجارت بین الملل کالا از سه منطقه ی مهم عبور می کند. کشور مبدأ یا فروشنده، مسیر بین المللی حمل و نقل کالا، کشور خریدار یا مقصد. در تمام طول این مسیر ممکن است قوانین و مقررات کشورهای مختلفی در تضاد و تعارض با یکدیگر قرار بگیرند. اینکوترمز راهکاری بین المللی و پذیرفته شده است که می تواند به تمامی اختلافات و تعارضات قوانین پایان دهد و مسیر هموارتری را فراهم سازد.
تمامی قواعد اینکوترمز با هدف کاهش ریسک های احتمالی و جلوگیری از بروز اختلافات میان تجار تنظیم شده اند و آگاهی از آنها موجب کاهش هزینه ها و جلوگیری از اتلاف وفت می گردد. به همین جهت هر تاجر و بازرگانی که در حوزه ی تجارت بین المللی فعالیت دارد، بایستی از آخرین تغییرات و قوانین اینکوترمز مطلع باشد و بر اساس آن عمل کند.
انجام مشاوره حقوقی
تجارت و خدمات تجاری از دیرباز مورد توجه بشر قرار دارد و به عنوان بخش جدایی ناپذیری از زندگی او تعریف می شود. تجار و بازرگانان همواره در تلاش بوده اند تا تعاملات تجاری خود را با یکدیگر افزایش دهند و محدودیت های موحود را از میان بردارند. زبان ها و ملیت های مختلف در کنار قوانین و مقررات متفاوت کشورها باعث می شود که گاه تعاملات میان تجار با مشکلاتی همراه شود و اختلافاتی پدید آید. قواعد اینکوترمز با یک زبان واحد بین المللی نوشته شده و در همه جای دنیا از تفسیری یکسان برخوردار است.
این قوانین ناظر به هیچ نظام حقوقی و کشوری نیست و صرفا منافع تجار را در نظر گرفته است. بنابراین اگر به دنبال راهکاری مطمئن و قانونی برای تفکیک مسئولیت ها، هزینه ها و تعهدات هستید و توافقی در این زمینه صورت نپذیرفته است می توانید به استناد این دسته از قوانین عمل کنید. مقررات و قواعد اینکوترمز در هر دوره ای کامل تر و جامع تر می گردد و موارد و مشکلات بیشتری مورد پیش بینی قرار می گیرد. از این رو انتظار می رود که در آینده ای نزدیک شاهد کاهش چشمگیر اختلافات و مشکلات حقوقی در سطح تجارت بین الملل باشیم.
برای کسب اطلاعات بیشتر و انجام مشاوره حقوقی تخصصی در این زمینه می توانید با مجموعه ی دکتر امیر جوادی در ارتباط باشید.