وصول مطالبات بانکی از طریق روش های مختلفی صورت می پذیرد و در یک تعریف ساده به تسویه و پرداخت حساب های معوقه ی بانک اشاره می کند. بانک ها به عنوان یکی از معتبرترین نهادهای مالی در هر کشوری شناخته می شوند. به طور کلی بانک ها و مؤسسات مالی و اعتباری خدمات مالی متنوعی به مشتریان خود ارائه می دهند. حجم داد و ستد های مالی بانک ها بسیار بالاست و در این میان طبیعیست که حساب های معوقه ی زیادی وجود داشته باشد. وصول مطالبات بانکی راهکارهاییست که قانون به منظور تسویه ی حساب های معوقه در نظر گرفته شده است.
با افزایش مشتریان بانک ها و توسعه ی زیرساخت های نظام بانکی کشور شاهد چالش ها و بحران های زیادی خواهیم بود. یکی از مهم ترین این چالش ها نحوه ی وصول مطالبات بانکی از طریق مسیر های قانونی است. به نظر شما مناسب ترین راهکار قانونی موجود کدام است؟ در ادامه با ما همراه باشید.
وصول مطالبات بانکی به چه معناست؟
واژه ی مطالبه برگرفته شده از طلب است. طلب به دیونی اشاره می کند که پرداخت آن بر عهده ی بدهکار قرار می گیرد. وصول مطالبات بانکی هنگامی معنی پیدا می کند که طلبکار به دنبال وصول و تسویه ی بدهی های معوقه باشد و برای آن اقدام نماید. در این حالت بانک به عنوان بستانکار یا طلبکار شناخته می شود. همانطور که می دانید بانک ها تسهیلات و خدمات متنوعی به مشتریان خود ارائه می دهند. وام های بانکی یکی از شناخته شده ترین این خدمات به شمار می رود. در مقابل پرداخت این تسهیلات موضوع بدهی و دین مطرح می گردد. افراد پس از دریافت این وام ها به بانک بدهکار می گردند و بایستی دیون خود را در موعد معین پرداخت کنند.
موضوعی که در این میان حائز اهمیت است، وصول مطالبات بانک ها و راهکارهای قانونی آن می باشد. اهمیت موضوع تا بدان جاست که در سال 1368 قانونی تحت عنوان نحوه وصول مطالبات بانکها به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده است که در بر دارنده ی قوانین و مقررات جامع در این رابطه است. نکته ای که به چشم می خورد وصول مطالبات بانک ها عمدتا در رابطه با مطالبات معوق به چشم می خورد. یعنی در شرایطی که افراد بنا به دلایل متعددی نسبت به پرداهت و تسویه ی دیون و بدهی های بانکی خود اقدام نکرده اند. بنابراین قانون حکم می کند که بانک در مقام بستانکار بتواند نسبت به تسویه و بازپسگیری دیون و مطالبات معوق خود اقدام نماید.
مراحل وصول مطالبات بانکی
در رابطه با وصول مطالبات بانکی بایستی در نظر داشت که مجموعه از فرایند ها و مراحل مختلف در رابطه با آن تعریف شده است. در این زمینه برخی فرایند ها داخلی بوده و به بانک مربوط می شود. برای مثال مذاکره با مشتریان و تهیه و تنظیم آیین نامه های داخلی جزء فرایندهای داخلی به حساب می آید. در نهایت بانک از طریق نیروهای خود برای وصول مطالبات بانکی اقدام می نماید. فرایندهای خارجی نیز بخش دیگری از این فرایند را تشکیل می دهند. قوه ی قضاییه را می توان جزء مهم ترین ابزار ها برای وصول مطالبات بانکی معوقه دانست.
مذاکره با مشتریان و مساعدت و همکاری می تواند به مراتب اثربخش تر باشد. اما اهرم های قانونی را نیز بایستی در نظر داشت. موضوع مشتریان بد حساب و افرادی که در سیستم مالی و پولی کشور اختلالاتی به وجود می آورند، در هر شرایطی وجود دارد. بایستی پذیرفت که تمامی افراد در قبال تسهیلات و خدمات بانکی دریافتی متعهدانه رفتار نمی کنند و مسئولیت پذیر نیستند. از سوی دیگر شناخت مشتریان بد و خوب همیشه امکانپذیر نیست و مطالبات معوقه و دیون موضوعیست که همیشه مطرح است. بنابراین به نظر می رسد تمامی بانک ها و موسسات مالی و اعتباری بایستی با مراحل وصول مطالبات بانکی آشنایی داشته باشند. البته ناگفته نماند که در حال حاضر شرکت هاییی تاسیس شده اند که به صورت تخصصی به این کار مبادرت می ورزند.
راهکارهای وصول مطالبات بانکی
قبل از بررسی راهکارهای وصول مطالبات بانکی ابتدا به مستندات قانونی آن نگاهی خواهیم داشت. به طور کلی برای وصول مطالبات بانکی به دو دسته اسناد عادی و اسناد رسمی می توان استناد کرد. اسناد عادی دستنوشته هایی هستند که حاصل توافقات دوجانبه ی افراد است. اسناد رسمی نزد مأمورین دولتی تنظیم می شوند و در دفاتر اسناد رسمی به ثبت می رسند. در مقام دفاع یا دعوی اسناد رسمی از قدرت و اعتبار بسیار بیشتری برخوردار هستند، به خصوص در شرایطی که در محاکم دادگستری پرونده یا خواسته ای در جریان باشد.
بانک ها برای بازپس گیری مطالبات معوقه ی خود از روش هایی نظیر احیاء، تقسیط، استمهال، مماشات و تخفیف استفاده می کنند. در صورتی که این راهکارها اثربخش نبود و افراد نسبت به پرداخت دیون معوقه ی خود اقدامی نکردند، پیگیری قضایی آخرین گزینه است. به این منظور می توان از طریق روش های کیفری و یا حقوقی اقدام نمود.
متذکر می شویم که روش های مختلفی برای پرداخت وجود دارد. وجوه نقد، وثیقه، چک و سهام از روش هاییست که به منظور پرداخت دیون در نظر گرفته شده است. برای مثال هرگاه بانک در قبال پرداخت تسهیلات سند ملکی را به عنوان وثیقه قبول کند، در صورت عدم انجام تعهدات از سوی گیرنده ی تسهیلات، بانک می تواند برای وصول مطالبات خود نسبت به توقیف و فروش وثیقه اقدام نماید. گاه برخی بانک ها به این منظور چک ضمانت دریافت می کنند که ساز و کاری مشابه دارد.
انجام مشاوره حقوقی
امروزه قراردادهای بیشماری میان بانک ها و افراد حقیقی و حقوقی تنظیم می شود که بخش عمده ی آنها دربرگیرنده ی تعهدات دوجانبه است. تعهداتی که سرآغاز وصول مطالبات بانکی شناخته می شوند و الزامات لازم در این زمینه را تعریف می کنند. در پاسخ به این سوال که کدام راهکار سریع تر به نتیجه می رسد، می بایست اوضاع و احوال قضیه را در نظر داشت. حضور یک مشاور حقوقی توانمند و باتجربه می تواند شما را در حصول نتایجی بهتر یاری رساند.
برای کسب اطلاعات بیشتر و انجام مشاوره حقوقی تخصصی در این زمینه می توانید با مجموعه ی دکتر امیر جوادی در ارتباط باشید.