رابطه کارگر و کارفرما یکی از مهم ترین مسائل حقوقی است که در محیط کار تعریف می شود و آثار و تبعات متعددی به همراه دارد. رابطه متقابل کارگر و کارفرما سالیان متمادیست که در تمدن های مختلف بشری به چشم می خورد. در گذشته های دور که اهرم های قانونی قدرتمندی وجود نداشت، ظلم به طبقه ی کارگر آشکارا وجود داشت. به دلیل ثروت قدرت بیشتر کارفرمایان هیچگونه توجهی به حقوق کارگران وجود نداشت و این طبقه ی ضعیف قرن ها مورد ظلم و ستم قرار گرفتند. با شکل گیری جوامع متمدن و روی کار آمدن نظام های حقوقی مترقی روابط و حقوق کارگر و کارفرما مورد توجه قانونگذار قرار گرفت و حمایت های قانونی قابل توجهی وضع گردید.
از منظر حقوقی و اقتصادی کارگر و کارفرما نقش بسیار پررنگی در جامعه ایفا می کنند. بسیاری از کارخانه ها، صنایع و مجموعه های تولیدی و صنعتی به کارگر و کارفرما وابسته است و بدون این دو چرخ هیچ یک از آنها نمی چرخد. در حقیقت می توان گفت بر خلاف گذشته امروزه کارگر و کارفرما در مقابل یکدیگر قرار ندارند، بلکه مکمل یکدیگر شناخته می شوند و تحت سایه ی قوانین و مقررات موجود بسیاری از چالش ها و بحران های موجود میان آنها کمرنگ تر شده است. در ادامه با ما همراه باشید.
نگاهی به رابطه کارگر و کارفرما
مهم ترین و اصلی ترین رابطه ی حقوقی که در محیط کار به چشم می خورد، رابطه کارگر و کارفرما است. رابطه ای که بر اساس قرارداد کار شکل گرفته و با توجه به قانون کار پیش می رود. طیعتا با توجه به جایگاه کارگر که در نسبت به کارفرما پایین تر است، قانون حمایت های بیشتری برای این طبقه در نظر گرفته است. البته کارفرمایان نیز از حمایت های قانونی لازم برخوردارند و جانب عدالت رعایت شده است.
برای شکل گیری و آغاز رابطه کارگر و کارفرما ضروریست که در ابتدا قراردادی تحت عنوان قرارداد کار میان آنها منعقد گردد. این قرارداد برای اثبات رابطه ی حقوقی میان آنها ضروریست و در مراجع قضایی صالح معتبر و رسمی شناخته می شود. برای مثال هنگام به وجود آمدن اختلاف و مراجعه به هیئت تشخیص اداره کار ارائه ی این قرارداد برای احراز رابطه آنها ضروریست و شرایط را به نفع کارگر تغییر می دهد. در غیر این صورت اثبات رابطه ی حقوقی میان این دو کمی دشوار و پیچیده می گردد و بایستی از سایر طرق اقدام نمود. همواره به یاد داشته باشید که قرارداد شفاهی کار مشکلات فراوانی برای کارگران به همراه دارد و امکان سوءاستفاده های احتمالی را افزایش می دهد.
قانون کار مصوب 69 به عنوان مهم ترین و جامع ترین قانون ایران در زمینه ی روابط کارگر و کارفرما شناخته می شود. این قانون برای حل و فصل بسیاری از اختلافات کارآمد است و حدود وظایف و تعهدات کارگر و کارفرما را به خوبی ترسیم کرده است.
تعریف کارگر
از نظر قانون کار ،کارگر شخصی است که در مقابل دریافت دستمزد و حقوق مشخص با درخواست کارفرما برای او کار می کند. با این توصیف واژه ی کارگر می تواند طیف وسیعی از افراد را در بر بگیرد و با معنای عرفی آن شاید کمی متفاوت باشد. وظایف و تعهدات کارگر در قرارداد کار مشخص است. هرگونه قصور و تخلف از این وظایف و تعهدات می تواند مسئولیت هایی برای کارگر به وجود بیاورد.
تعریف کارفرما
با توجه به قانون کار کارفرما شخصی است که کارگران با درخواست او کار می کنند و موظف است که در مقابل آن دستمزد و حقوق کارگران را پرداخت نماید. تمامی مدیران، مسئولان و افرادی که به عنوان سرپرست کارگاه یا مجموعه شناخته می شوند، نمایندگان کارفرما محسوب می گردند. کارفرما موظف است که تمامی کارگران مجموعه ی خود را بیمه کند و حق بیمه ی آنها را مرتب پرداخت نماید. علاوه بر این به حکم قانون وظیفه دارد که حقوق، سنوات، عیدی، پاداش و سایر حقوق مالی کارگران را تمام و کمال در موعد معین پرداخت نماید.
اثبات رابطه کارگر و کارفرما
از نظر حقوقی و در مقام دفاع از دعاوی مهم ترین نکته در رابطه با رابطه کارگر و کارفرما اثبات رابطه ی آنهاست. این رابطه می تواند سرآغاز و منشا تعهدات و وظایف طرفین شناخته شود و مراجع صالح بر اساس آن حکم مقتضی را صادر می کنند. برای اثبات رابطه کارگر و کارفرما گزینه های زیر را می توان در نظر داشت:
- انعقاد قرارداد کار میان کارگر و کارفرما
- بیمه
- اقرار کارفرما
- مدارک بانکی و پرینت صورت حساب کارگر و کارفرما که دال بر واریز پول به حساب کارگر است. توصیه می کتنیم که محیط کار از دریافت دستمزد خود به صورت وجه نقد از کارفرما خودداری کنید. چرا که واریز پول به حساب شما سند محکم و معتبریست که در مواقع مورد نیاز می توانید از آن برای اثبات رابطه کارگر و کارفرما استفاده نمایید.
- استشهادیه محلی و شهادت شهود
- نامه ها و مکاتبات اداری نظیر درخواست مرخصی یا افزایش حقوق
- کارت ورود و خروج به کارگاه یا مجموعه
انجام مشاوره حقوقی
قوانین و مقررات زیادی وجود دارد که مرز رابطه کارگر و کارفرما را به خوبی مشخص می کنند. بر این اساس تمامی وظایف و تعهدات متقابل کارگر و کارفرما مشخص است. با این حال بروز مناقشه و اختلاف میان کارگر و کارفرما امری چندان دور از ذهن نیست و همواره وجود دارد. برای حل این اختلافات مهم ترین نکته احراز رابطه کارگر و کارفرما در محیط کار است. امری که به دنبال آن می توان تعهدات، تخلفات و قصورات طرفین را در محیط کار بررسی کرد و در رابطه با آن تصمیم گیری نمود. به خصوص در شرایطی که بحث جبران ضرر و خسارات وارده مطرح است، نحوه احراز این رابطه بیشتر حائز اهمیت است.
حضور وکیل آگاه و باتجربه در این امر ضمن تسلط بر قوانین و مقررات موجود شما را با جزئیات قانونی بیشتری آشنا می سازد. همچنین با تسریع روند دادرسی پرونده شما، بهترین نتایج را در کوتاه ترین زمان برای پرونده ی شما رقم می زند.
برای کسب اطلاعات بیشتر و انجام مشاوره حقوقی تخصصی در این زمینه می توانید با مجموعه دکتر امیر جوادی در ارتباط باشید.